Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji opracowało i opublikowało w ramach Projektu systemowego – działania na rzecz rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu poradnik dla zarządców dróg „Budowa infrastruktury telekomunikacyjnej w pasie drogowym”.

Celem publikacji  jest przybliżenie problematyki lokalizacji sieci telekomunikacyjnych w pasie drogowym, w szczególności uwarunkowań prawnych lokalizacji telekomunikacyjnej linii kablowej, kanalizacji kablowej i kanałów technologicznych zarówno w terenie zabudowy jak i poza terenem zabudowy. W poradniku przedstawiamy również rekomendację dobrych praktyk obliczania opłat za udostępnianie kanałów technologicznych. Resort podkreśla, że poradnik uwzględnia nowy stan prawny związany z wejściem w życie rozporządzenia z dnia 21 kwietnia 2015 w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać kanały technologiczne.

„Poradnik ma też na celu umożliwienie szybszej realizacji projektów szerokopasmowych, zbliżających nasz kraj do wyznaczonych celów rozwoju Internetu szerokopasmowego. Dodatkowo w Poradniku przedstawiono rekomendację dobrych praktyk obliczania opłat za udostępnianie kanałów technologicznych” – pisze w słowie wstępnym Andrzej Halicki, minister administracji i cyfryzacji.

Autorzy publikacji przypominają na wstępie, że zgodnie z aktualnym stanem prawnym istnieje możliwość realizacji inwestycji telekomunikacyjnych w pasie drogowym. Zarządca drogi może odmówić wydania zezwolenia na lokalizację w pasie drogowym urządzeń i infrastruktury, wyłącznie, jeżeli ich umieszczenie spowodowałoby zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego, naruszenie wymagań wynikających z przepisów odrębnych lub miałoby doprowadzić do utraty uprawnień z tytułu gwarancji lub rękojmi w zakresie budowy. Działania samorządów jako zarządów dróg powinny maksymalnie wspierać budowę zarówno infrastruktury drogowej jak i telekomunikacyjnej.

Jednak jak wiadomo praktyka samorządów w tym zakresie bywa różna i operatorzy skrażą się, ze ustalają one stawki na takim poziomie, że czynią inwestycje szerokopasmowe nieopłacalnymi.

Resort cyfryzacji jest tego problemu świadomy i zwraca uwagę, że choć opłaty za zajęcie pasa drogowego w przypadku gmin, powiatów i województw, są ustalane w uchwałach organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, to  rolą Samorządu, jako gospodarza terenu powinno być takie ustalanie stawek, aby zachęcić do budowy lub rozbudowy infrastruktury.

Zagadnienie to szczegółowo omówiono w jednym z rozdziałów poradnika. Kluczowym identyfikowanym problemem jest ustalanie zbyt wysokich stawek opłat za zajęcie pasa drogowego, które na niektórych obszarach, szczególnie wiejskich, gdzie okres zwrotu inwestycji jest bardzo długi, mogą spowodować, że operatorzy telekomunikacyjni będą rezygnować z inwestycji w danej JST lub pod presją wysokich kosztów lokalnych ograniczą swą aktywność w regionie. Efektem jest istotny problem braku dostępności usług szerokopasmowych dla mieszkańców takich obszarów. Obniżanie opłat za zajęcie pasa drogowego jest swoistą „zachętą inwestycyjną” i samo w sobie może zdecydować o zrealizowaniu lub zaprzestaniu inwestycji.

Przytoczone w Poradniku wyniki badań wskazują  na bezpośredni związek między dostępnością i jakością usług telekomunikacyjnych, a kondycją finansową, konkurencyjnością i innowacyjnością lokalnej gospodarki. Ma to tym samym bezpośrednie przełożenie na budżety jednostek samorządu terytorialnego.

Według resortu cyfryzacji każdy samorząd, który będzie prowadził politykę „niskich opłat”, może liczyć przede wszystkim na zwiększone wpływy z podatków CIT i PIT oraz zwiększone podatki i opłaty od nowo wykreowanych inwestycji telekomunikacyjnych.

Przykładem dobrych praktyk w zakresie ustalania niskich opłat za zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w nim urządzeń infrastruktury zarówno działania pojedynczych samorządów jak Miasto i Gmina Białobrzegi czy Powiat Szczecinecki, a także inicjatywy obejmujące całe województwa.

Jedną z nich jest popierany przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji Plan Cyfrowy 2025 dla Warmii i Mazur, który ma na celu wsparcie projektów budowy „ostatniej mili” w województwie. Podpisane przez samorządy województwa warmińsko-mazurskiego Porozumienie umożliwia podjęcie działań w sprawie przyjmowania przez Rady Gmin i Powiatów uchwał w sprawie zwolnień z podatku od nieruchomości inwestycji dotyczących infrastruktury „ostatniej mili”3 oraz uchwał w sprawie ustalenia wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego w zakresie infrastruktury „ostatniej mili”. Dzięki takim działaniom województwo warmińsko- mazurskie oraz jego powiaty i gminy będą faktycznie wspierać inwestycje w szybki internet szerokopasmowy, zwiększając równocześnie atrakcyjność inwestycyjną swojego obszaru

W opinii MAiC  dzięki prowadzeniu przyjaznej polityki dla inwestorów telekomunikacyjnych, samorządy te zwiększą szansę na realizację na ich terenie projektów szerokopasmowych współfinansowanych ze środków UE w ramach nowego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, dzięki którym mieszkańcy otrzymają możliwość dostępu do szybkich sieci.

Autorzy poradnika wskazują też na  województwo podlaskie, gdzie  w 2012 roku zawarto porozumienie w zakresie realizacji projektu „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej – woj. podlaskie” pomiędzy Województwem Podlaskim a Powiatami z terenu województwa podlaskiego. Jego intencją jest określenie podstawowych zasad współpracy, w celu zapewnienia odpowiednich warunków realizacji projektu, m.in. poprzez podjęcie działań mających na celu usprawnienie procedur administracyjnych przy lokalizacji infrastruktury telekomunikacyjnej oraz ujednolicenie stawek opłat za umieszczenie infrastruktury w pasach drogowych dróg powiatowych.

Każde obniżenie opłat za światłowody należy traktować jako niezwykle rentowną inwestycję w przyszłość: analiza wskazuje że obniżenie opłat o 1 złotówkę powoduje zwiększenie spodziewanych przyszłych przychodów gminy o 4,45 zł - wynika z szacunków firmy Audytel, które są przytaczane w poradniku.  

„Podsumowując, ustalanie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego powinno być przemyślane, poparte analizą rynku oraz korzyści wynikających z budowy sieci szerokopasmowych. Zadaniem Samorządu powinno być wspieranie rynków lokalnych i likwidowanie barier w prowadzeniu działalności telekomunikacyjnej przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych, a tym samym ustalanie wysokości stawek opłat na poziomie akceptowalnym przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Dobrym przykładem są obecne stawki opłaty za lokalizację infrastruktury telekomunikacyjnej w pasach dróg w zarządzie GDDKiA. W przypadku dróg lokalnych gminnych i powiatowych ze względu na obszar lokalny budowanych sieci stawki opłat powinny być niższe oscylujące w granicach 5 do 15 zł, za m2” – postulują autorzy poradnika.

Opracował Marek Jaślan

Budowa infrastruktury telekomunikacyjnej w prasie drogowym

Źródło: www.polskaszerokopasmowa.pl